Τεύχος Δεκεμβρίου

Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ ΔΕΛΤΑ

Από το Ράδο Αλέξανδρο, B5

Για τους περισσότερους, η Πηνελόπη Δέλτα είναι ένα μυθικό πρόσωπο, μια μάγισσα που μέσα από τα βιβλία της, ζωντανεύουν με το δικό της μοναδικό τρόπο οι μύθοι, οι θρύλοι κι η ιστορία τη Ελλάδας. Η γλώσσα της απλή σαν της μάνας προς τα παιδία της. Αυτή η αγάπη της για την πατρίδα έμελε να αποβεί μοιραίο για την ίδια στη ζωή της.
Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1874, ήταν το τρίτο παιδί του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Τα μεγαλύτερα αδέρφια της ονομάζονταν Αλεξάνδρα και Αντώνης. Μετά από την γέννηση της ακολούθησαν άλλα τρία παιδία, ο Κωνσταντίνος (που πέθανε σε ηλικία ήταν 2 ετών), ο Αλέξανδρος και η Αργίνη. Η Πηνελόπη από μικρή ήταν τρυφερή κι ευαίσθητη κι αυτό ήταν που την δυσκόλεψε να  προσαρμοστεί στις αυστηρές αρχές ανατροφής της οικογένειας Μπενάκη κάτι που εκφράζει μέσα από τα αυτοβιογραφικά της κείμενα. Η οικογένεια Μπενάκη το 1882 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα αφού λίγο αργότερα ο πατέρας της οικογένειας θα γινόταν υπουργός.
Στα 17 της, η Πηνελόπη Δέλτα κάνει την είσοδο της στην κοσμική ζωή της Αλεξανδρείας. Πίσω από την ανέμελη αυτή ζωή υπάρχει πάντα η σκέψη των γονιών της για το γάμο. Έτσι το 1895 στα 21 της παντρεύεται τον Φαναριώτη επιχειρηματία Στέφανο Δέλτα. Ένας γάμος που εξυπηρετούσε καθαρά και μόνο τις επιχειρηματικές φιλοδοξίες του πατερά της. Ο Στέφανος Δέλτα  με την πλούσια φαναριώτικη μόρφωση του, παίζει καθοριστικό ρολό στην πνευματική εξέλιξη της Πηνελόπης. Αυτός την φέρνει σε επαφή με τους πρωτοπόρους και τους δημοτικιστές της εποχής. Με τον Στέφανο Δέλτα, η Πηνελόπη κάνει τρεις κόρες, τη Σοφία, τη Βιργινία και την Αλεξάνδρα.
Στη συνέχεια της ζωής της, η Πηνελόπη Δέλτα ερωτεύεται έναν άλλο άνδρα. Το Φεβρουάριο 1905 η Πηνελόπη Δέλτα γνωρίζει τον μεγαλύτερο ερώτα της ζωής της, εκείνη 31 κι εκείνος 26. Τους ενώνει ένας παράφορος έρωτας τον Ίων Δραγούμη, που μάταια προσπαθούν να τον σβήσουν με τον χρόνο και την απόσταση που τους χωρίζει. Η Πηνελόπη βιώνει μαρτυρικά τον καταδικασμένο ερώτα της για τον Ίων Δραγούμη! Η Πηνελόπη θα κάνει δυο διαδοχικές απόπειρες αυτοκτονίας. Δεν μπορεί και δεν θέλει να κρύψει τον ερώτα της για τον Ίων Δραγούμη, γι’ αυτό και αποφάσισε να το ομολογήσει στον άνδρα της. Ακόμα το έκανε γιατί ήθελε να είναι ειλικρινής. Όμως σκοντάφτει στους οικογενειακούς φραγμούς και στην αίσθηση καθήκοντος κι ευθύνης, απέναντι στον άνδρα της και στα παιδιά της. Η παράφορη σχέση τους τελειώνει το 1912 όταν αυτός συνδέεται με την Μαρίκα Κοτοπούλη. Από τότε η Πηνελόπη Δέλτα ντύνεται στα μαύρα μέχρι το τέλος της ζωής της. Το πάθος της, για τον Ίων Δραγούμη παραμένει άσβεστο μέχρι το θάνατο της!
Κάπου εκεί, εκείνη την δύσκολη περίοδο γεννιέται μέσα της η συγγραφέας που όλοι γνωρίζουμε. Το 1909 δημοσιεύει το πρώτο της διήγημα στον ‹‹λαό›› της πόλης. Την ίδια χρονιά εκδίδεται το πρώτο παιδικό μυθιστόρημα, το ‹‹Για την πατρίδα›› ένα μυθιστόρημα που αναφέρεται στο Βυζάντιο. Λίγο αργότερα τελειώνει τον ‹‹Καιρό του Βουλγαροκτόνου››. Η επανάσταση στο Γουδί και η απογοήτευση της, από την στάση του Κωνσταντίνου την ωθούν να γράψει το ‹‹Παραμύθι χωρίς όνομα›› ένα από τα ωραιότερα και μεστά σε μηνύματα μυθιστορήματα. Στη συνέχεια συλλέγει πληροφορίες για τον Μακεδονικό αγώνα και ξεκινάει τον Μάγκα. Ο Εμμανουήλ Μπενάκης γίνεται δήμαρχος της Αθήνας το 1914 και συλλαμβάνεται. Ταυτόχρονα αρχίζει να γράφει το προσωπικό της ημερολόγιο, το ‹‹ Turis Eburnea›› καταγράφει τις πιο ενδόμυχες σκέψεις της με την φοβερή αμεσότητα που την διακατέχει. Το 1925 η Πηνελόπη Δέλτα εκδίδει τη ‹‹Ζωή του Χριστού››. Για να γράψει το βιβλίο αυτό έχει συνεχή επικοινωνία κι αλληλογραφία με τον Χρύσανθο, Μητροπολίτη Τραπεζούντας και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών. Η Δέλτα δεν ήταν θρήσκα κι ο Μητροπολίτης Χρύσανθος την εφοδίασε με τα στοιχεία, που θα την προφυλάξουν από τυχόν προβλήματα με την εκκλησία. Το βιβλίο ήταν αφιερωμένο στην μητέρα της που ήταν βαθειά θρησκευόμενη, η οποία όμως δεν το διάβασε ποτέ, όπως δεν διάβασε και τ’ άλλα βιβλία της Πηνελόπης, γιατί ήταν γραμμένα στην δημοτική. Η Πηνελόπη βρίσκεται σε δεινή θέση μετά από την δολοφονία του Ίων Δραγούμη το 1920 από ένα εκτελεστικό σώμα υπό τις διαταγές του πατέρα της.
Το 1925 εκδηλώνονται τα πρώτα σημάδια της ασθένεια της που θα την καθηλώσουν στην καρέκλα! Η βαθμιαία παράλυση που έγινε τελική στο τέλος της ζωής της, της στέρησε την τελευταία της επιθυμία. Στης 27 Απριλίου του 1941, ενώ τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα η Πηνελόπη πίνει το δηλητήριο που κουβαλούσε πάντα μαζί της και ξεψύχησε πέντε μέρες μετά λέγοντας στα παιδιά της: Παιδία μου, ούτε παπά, ούτε κηδεία παραχώστε με σε μια γωνία του κήπου, αλλά μόνο όταν βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Στον τάφο της, στον κήπο της Κηφισίας, ιερουργεί μόνο ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος. Επάνω στον τάφο της χαράχτηκε μόνο η λέξη ‹‹Σιωπή››.